Šta je ahalazija?
Ahalazija je retko oboljenje jednjaka koje nastaje kada se mišići na donjem kraju jednjaka (donji ezofagealni sfinkter) ne opuštaju pravilno tokom gutanja, što otežava prolazak hrane iz jednjaka u želudac. Uzrok ahilazije nije potpuno razjašnjen, ali se veruje da može biti povezan sa oštećenjem nerva u zidu jednjaka. To može biti rezultat autoimunog odgovora, infekcije ili drugih nepoznatih faktora koji dovode do degeneracije nervnih ćelija.
Kako se postavlja dijagnoza?
Dijagnoza ahalazije često počinje sa detaljnim pregledom simptoma kao što su teškoće pri gutanju (disfagija), osećaj zadržavanja hrane u jednjaku, gubitak telesne težine i bol u grudima. Najčešće korišćene dijagnostičke metode uključuju barijumski rendgen jednjaka, koji može otkriti suženje na donjem delu jednjaka, i endoskopiju, koja omogućava lekaru da direktno pregleda unutrašnjost jednjaka. Manometrija jednjaka je zlatni standard za dijagnostikovanje ahilazije, jer meri pritisak unutar jednjaka i funkciju donjeg ezofagealnog sfinktera.
Načini lečenja
Kod lečenja ahalazije, početak terapije obično uključuje nehirurške opcije koje imaju za cilj olakšavanje simptoma. Jedna od prvih metoda je prilagođavanje ishrane konzumiranjem mekše hrane ili tečnosti, čime se pojednostavljuje proces gutanja. Postoje i lekovi koji smanjuju pritisak u donjem ezofagealnom sfinkteru, kao što su nitrati ili blokatori kalcijumovih kanala, koji mogu privremeno ublažiti simptome. Endoskopska dilatacija balonom, gde se balon umetne i naduvava unutar sfinktera da bi se proširio, predstavlja još jednu nehiruršku opciju koja može doneti olakšanje.
Kada nehirurške metode ne pruže dovoljno olakšanja, razmatraju se hirurške opcije kao što je Helerova miotomija. Ova procedura uključuje rezanje mišića na donjem ezofagealnom sfinkteru radi omogućavanja boljeg opuštanja i prolaza hrane. Operacija se obično izvodi laparoskopski, što znači manje invazivnost, manji bol i brži oporavak za pacijenta. Hirurška intervencija zahteva određenu pripremu, uključujući preoperativne testove i prestanak konzumacije hrane i tečnosti noć pre zahvata.
Nakon lečenja, bilo da je nehirurško ili hirurško, pacijenti mogu očekivati postepeno poboljšanje simptoma i kvaliteta gutanja. Period oporavka nakon operacije varira, ali pacijenti obično provode kratko vreme u bolnici i mogu se vratiti svakodnevnim aktivnostima u roku od nekoliko nedelja. Većina pacijenata doživljava značajno poboljšanje u kvalitetu života nakon uspešnog lečenja.